Rodzaje konstrukcji – więźby dachowej

Jeśli jesteście zainteresowani tym temat polecamy obejrzeć film który przybliży wam jak dobrać samą więźbę do rodzaju pokrycia.

W każdym domu istotną rolę odgrywa dach, który stanowi jego zwieńczenie i chroni przed czynnikami atmosferycznymi. Przybliżamy rodzaje konstrukcji – więźby dachowej oraz ich właściwości i zastosowanie.

Czym jest więźba dachowa?

Więźba dachowa to stelaż, szkielet dachu, zwykle drewniany. Jego zadaniem jest przenoszenie obciążenia z pokrycia dachowego od obciążeń własnym ciężarem, śniegiem lub wiatrem oraz pomiędzy poszczególnymi elementami więźby odbywa się poprzez ciesielskie złącza. Kluczowymi elementami każdej więźby dachowej są wiązary dachowe. W dachu występuje kilka wiązarów, na których spoczywa pokrycie dachu.

Więźby krokwiowe

Więźba krokwiowa jest najprostszym rodzajem więźby dachowej, ale również najmniej stabilnym. Wśród konstrukcji dachów krokwiowych wyróżnia się dwa jej podstawowe typy:

• więźba krokwiowo-belkowa – para krokwi wraz z belką stropu drewnianego tworzy wiązar trójelementowy, oparty na zewnętrznych ścianach budynku, a belki, tworzące drewniany strop są bezpośrednio oparte na murze lub na murłacie,
• więźba z krokwiami opartymi na ścianach – krokwie połączone są w kalenicy i oparte na murłatach, a te zamocowane są do wieńca, wiązar tworzą jedynie dwa elementy i funkcję trzeciego boku trójkąta przejmuje strop.

Więźba jętkowa

Więźba jętkowa należy do najczęściej stosowanych projektów dachów. Jest stosunkowo prosta do wykonania i ekonomiczna. Ma konstrukcję podobną do dachu krokwiowego, lecz dodany został poziomy element – jętka – element konstrukcyjny, łączący i usztywniający obie krokwie, zwykle umieszczany w połowie długości krokwi lub nieco wyżej. Rozróżnia się dwa rodzaje dachów jętkowych:

• klasyczna więźba jętkowa – stosowana w przypadku, gdy jętka ma długość nieprzekraczającą 3,5 m, do poddaszy użytkowych, w przypadku dachów o niewielkim kącie nachylenia, murowane są ścianki kolankowe w celu zapewnienia odpowiedniej wysokości wnętrza,
• więźba płatwiowo-jętkowa – posiada jedną lub dwie ściany stolcowe, które tworzy ciąg słupów stolcowych, ustawionych na podwalinie i połączonych ze sobą od góry pośrednią płatwią, więźbę tą stosuje się do dachów o większych rozpiętościach.

Więźba płatwinowo-kleszczowa

Więźby płatwiowo-kleszczowe to najbardziej uniwersalny rodzaj więźby dachowej. Wykorzystuj się je do konstrukcji:

• dachów płaskich i stromych – o kącie nachylenia od 6° do 70°,
• dachów jednospadowych i dwuspadowych,
• dachów z poddaszem użytkowym i  bez niego,
• dachów o rozpiętościach do 16 m.

Wśród konstrukcji płatwiowo-kleszczowej wyróżnia się następujące rodzaje więźby:

• typowa więźba płatwiowo -kleszczowa – zbudowana z dwóch rodzajów wiązarów: głównych i  pośrednich, stosuje się przy dachach o rozpiętościach od 9 m do 10 m,
• więźba płatwiowo-kleszczowa z drewnianą ścianką kolankową – najczęściej stosowana w budynkach z poddaszem użytkowym,
• płaski dach płatwiowo-kleszczowy – posiada zwykle jedną płatew kaletnicową, opartą na ścianie stolcowej, stosowany do dachów o rozpiętości do 8-9 m oraz i kącie nachylenia od 6° do 18°,
• dach pulpitowy – występuje zwykle jako jednospadowa odmiana dachu, ma zastosowanie nad przybudówkami, nad budynkami długimi i wąskimi, o rozpiętości nie przekraczającej 6 m.

Dachowe wiązary kratowe

Wiązary kratowe mają zastosowanie w przypadku szkieletowych domów drewnianych. Stosuje się go coraz częściej także w jednorodzinnych domach drewnianych i murowanych. To rozwiązanie do dachów dwuspadowych z niewielkim kątem nachylenia od 14° do 23° z poddaszem nieużytkowy.