Naprawa więźby dachowej
Remont dachu może polegać między innymi na naprawie więźby dachowej. W większości przypadków jej odnowienie stanowi fundament modernizacji i punkt wyjścia dla dalszych prac, obejmujących inne fragmenty dachu. Co warto wiedzieć o tym elemencie nośnym? Jaka jest jego funkcja? Więźba dachowa to konstrukcja ciesielska, szkielet (stelaż) wykonany z wysokogatunkowego, wysuszonego i poddanego impregnacji drewna (najczęściej: sosny, świerka, modrzewia albo jodły). Wykorzystanie tu drewna z drzew iglastych jest nie tylko praktycznym, ale i ekonomicznym rozwiązaniem. Na więźbie dachowej układa się pokrycie, nie dziwi więc fakt, że uznaje się ją za podstawę, dlatego trzeba zadbać, aby wyróżniała się imponującymi parametrami wytrzymałościowymi, o których utrzymanie będzie się cały czas dbało.
Ze względu na sposób, w jaki połączone są ze sobą poszczególne elementy więźby dachowej, wyróżnia się następujące rodzaje:
• więźba krokwiowa,
• więźba krokwiowo-belkowa,
• więźba płatwiowo-kleszczowa,
• więźba jętkowa,
• więźba krokwiowo-jętkowa.
Wskazuje się następujące części składowe więźby dachowej:
• wieniec,
• murłata (namurnica)
• krokiew,
• płatew,
• kleszcze,
• wiązar,
• słup (stolec),
• zastrzał,
• miecz,
• wieszak,
• krzyżulec,
• podciąg,
• wiatrownica,
• nakładka.
Odpowiednio zaprojektowana więźba nadaje dachowi określony kształt oraz stanowi stabilną podporę. Jej głównym zadaniem jest przeniesienie i równomierne rozłożenie ciężaru ułożonych na niej warstw na ściany nośne budynku. Obciążenia mogą być zarówno stałe (pokrycie dachowe), jak i zmienne (śnieg lub wiatr). Natomiast od jej kąta nachylenia zależy efektywność odprowadzania wody deszczowej oraz to, czy na dachu będzie osadzał się śnieg, czy też nie. Opracowując projekt więźby dachowej, trzeba dobrze przemyśleć, jaki przyjmie układ, ponieważ w przyszłości przełoży się to na możliwość zagospodarowania poddasza.
Solidny i precyzyjny montaż więźby dachowej przekłada się na późniejsze bezpieczeństwo obiektu mieszkalnego oraz domowników, dlatego każdorazowo powinna wykonywać go ekipa doświadczonych i wykwalifikowanych fachowców. Specjaliści muszą użyć do tego materiałów wysokiej jakości (drewno konstrukcyjne odpowiedniej klasy) oraz działać zgodnie z podstawowymi zasadami sztuki budowlanej. Wpłynie to na żywotność więźby dachowej i jej bezawaryjną eksploatację w przyszłości.
Wiedząc, jak istotną rolę odgrywa opisywany element konstrukcyjny, trzeba szczególnie zadbać o to, aby zawsze był on w dobrej kondycji. Dlatego niezbędne jest przeprowadzanie okresowych kontroli stanu, w jakim znajduje się więźba dachowa. Jeśli taki przegląd wykaże jakiekolwiek nieprawidłowości, konieczne będzie jak najszybsze wykonanie remontu i zlikwidowanie jej słabych punktów.
Co sprawia, że niezbędna jest naprawa lub wzmocnienie, a niekiedy nawet wymiana więźby na nową? Z jakich powodów pojawiają się usterki? Przyczyn może być wiele. Najczęściej za winowajcę uznaje się wynikającą z nieszczelności wilgoć, która prowadzi do powstawania pleśni, grzybów oraz występowania procesów gnicia, co osłabia strukturę drewna i sprawia, że staje się ono bardziej podatne na pęknięcia i inne uszkodzenia. Należy też zwrócić uwagę na działanie szkodników, dla których więźba dachowa staje się doskonałym siedliskiem. Choć korniki nie niszczą obrobionego drewna, szkody mogą powstać przez chrząszcze takie jak spuszczel pospolity lub kołatek domowy. Istotny jest także wiek więźby dachowej – im starsza konstrukcja, tym większe ryzyko wystąpienia awarii, ze względu na naturalny proces starzenia się drewna.
Wśród innych przyczyn wymienia się: nadmierne nagięcie się krokwi, błędy popełnione na etapie montażu, nieprawidłową wentylację, czy zniszczenia wywołane przez czynniki atmosferyczne (na przykład porywisty wiatr, ulewny deszcz, czy duży grad).
Jednak w tym zakresie nie warto polegać wyłącznie na swojej intuicji. Liczy się to, żeby zamiar przeprowadzenia naprawy więźby dachowej skonsultować z profesjonalistą, który fachowym okiem oceni jej zasadność i potwierdzi przypuszczenia laika.
